بارش شهابی جوزایی 1402

بارش شهابی جوزایی (Geminids) از باشکوه ترین بارش های شهابی است. این بارش از نیمه ی آذر ماه فعالیت خود را آغاز کرده ، در 23 آذر به اوج خود میرسد و در اواخر ماه نیز به فعالیت خود پایان می دهد. کانون این بارش صورت فلکی جوزا بوده و در یک آسمان تاریک میتوانیم در هر ساعت بطور متوسط 150 شهاب ببینیم.

بارش شهابی جوزایی چیست؟

بارش شهابی جوزایی نام یک بارش شهابی است که در آذر ماه هرسال رخ میدهد. این بارش دارای منشا سیارکی بوده و سیارک فایتون 3200 (3200 Phaethon) به عنوان منشابارش شهابی جوزایی شناخته میشود.

همانطور که میدانیم هربارش شهابی با نام صورت فلکیی که در کانون بارش قرار دارد نام گذاری میشود.کانون بارش شهابی آذر ماه صورت فلکی جوزا است. شناخت کانون بارش شهابی و صورت فلکی مربوط به آن به رصد شهاب های بیشتر کمک میکند. در ادامه با صورت فلکی جوزا آشنا میشویم.

صورت فلکی جوزا یا دوپیکر

صورت فلکی جوزا از صور فلکی فصل پاییز و زمستان است. بنابر این در آذرماه به خوبی دیده خواهد شد. این صورت فلکی به شکل دو پیکر در آسمان قرار گرفته ستاره های پرنور آن کاستور و پولوکس هستند که نشان دهنده سرهای دو پیکر در این صورت فلکی میباشند.

صورت فلکی جوزا در ابتدای زمستان تقریبا زمان غروب خورشید از افق شرقی طلوع میکند پس در زمان بارش شهابی جوزایی که در نیمه دوم آذر اتفاق میافتد تنها ساعتی بعد از غروب خورشید در افق شرقی قابل مشاهده می باشد. اما برای اینکه بتوانیم این صورت فلکی را به خوبی در آسمان ببینیم بهتر است در ساعات نیمه شب که صورت فلکی جوزا ارتفاع قابل ملاحظه ای پیدا کرده به رصد بپردازیم.

ZHR بارش شهابی جوزایی چقدر است؟

اگر به بارش های شهابی علاقه مند باشید و مقالات مربوط به آنها را دنبال کنید با این مفهوم آشنا هستید و میدانید ZHR بارش شهابی چیست ZHR (Zenithal Hourly Rate)  به معنی نرخ  یک ساعته سرسویی بوده و تعداد شهاب هایی که در یک ساعت از قسمت سرسوی ناظر میگذرد را مشخص میکند. این عدد برای بارش های شهابی مختلف متفاوت است و برای بارش شهابی جوزایی چیزی در حدود 150 بوده و بیشترین مقدار را دارد. به همین دلیل بارش شهابی جوزایی از باشکوه ترین بارش های شهابی به شمار میرود.

رصد بارش شهابی جوزایی

بی شک دیدن شهاب ها در آسمان از لذت بخش ترین و به یادماندنی ترین لحظات است. تا جایی که بر اساس باور عامه مردم آرزوها در زمان دیدن شهاب ها یا به اصطلاح عامیانه در شهاب بارون برآورده خواهد شد. هرچند که طبیعتا این باور ریشه ی علمی و اختر فیزیکی ندارد اما نشان دهنده ی نهایت احساس خوشایندی است که از دیدن شهاب ها حاصل میشود.

از این رو در ادامه به روش های رصد این پدیده زیبای نجومی میپردازیم. خواهیم دید که رصد بارش های شهابی نیاز به امکانات و ابزار خاصی ندارد و با کمی صبر و علاقه انجام خواهد شد.

بهترین مکان برای رصد بارش شهابی جوزایی

می دانیم که دیدن یک شهاب نیاز به صبر و دقت فراوانی دارد چرا که شهاب ها بسیار با سرعت از گوشه ای از آسمان عبور میکنند و نور بسیار زیادی هم ندارند و شبیه به ستاره ای هستند که مختصری در آسمان جابجا شده و تاپدید میشود. بنابراین بهترین مکان برای دیدن شهاب ها آسمانی تاریک است. علاوه براین خوب است در موقعیت راحتی قرار بگیریم تا بتوانیم مدت زیادی به آسمان نگاه کنیم. حالت دراز کش بهترین حالت انجام این رصد است چرا که علاوه بر راحتی بخش زیادی از آسمان هم در زاویه دیدمان خواهد بود.

بنابراین به دنبال آسمانی تاریک باشید. بهترین گزینه آسمان کویر و دور از شهر های بزرگ است اما اگر رفتن به خارج شهر برایتان میسر نبود بر روی پشت بام منزل خود یا حتی از پشت پنجره ای که اطراف صورت فلکی جوزا را دربر داشته باشد نیز گزینه های خوبی برای رصد هستند. هر چه به آسمان تاریک تری دسترسی داشته باشیم تعداد شهاب های بیشتری خواهیم دید چرا که شهاب های کم نور را نیز از دست نمی دهیم.

بهترین زمان رصد بارش شهابی جوزایی

بهترین زمان برای رصد بارش زمانی است که:

• آسمان در تاریک ترین حالت خود باشد. پس باید صبر کنیم تا کمی از غروب خورشید بگذرد تا آسمان کاملا تاریک شود.
• صورت فکلی جوزا که کانون بارش شهابی است ارتفاع قابل قبولی از لبه ی افق گرفته باشد.
• ماه در آسمان نباشد تا نورش مزاحم دیدن شهاب های کم نور تر نشود.

ابزار لازم برای رصد بارش شهابی

رصد بارش شهابی جوزایی مانند دیگر بارشها نیاز به تلسکوپ یا هر ابزار اپتیکی دیگر ندارد. استفاده از تلسکوپ نه تنها کمک کننده نیست بلکه مانع دیدن شهاب ها نیز میشود چرا که آنها با سرعت زیاد از نقطه ای غیرقابل پیشبینی از آسمان میگذرند و علاوه بر این باچشم به راحتی قابل دیدن هستند.
بنابراین پس از اینکه تاریک ترین آسمان در دسترس را انتخاب کردید حالا تنها یک زیر انداز برای رصد نیاز دارید. بدین ترتیب تنها ابزار لازم برای دیدن این پدیده نجومی زیبا، آسمانی تاریک، چشمانی سالم و یک زیرانداز است.

بارش شهابی جوزایی امسال  1402

بارش شهابی جوزایی 1402 از نظر رصدی موقعیت خوبی خواهد داشت چرا که فاز ماه به صورتی است که نور مزاحمی برای دیدن شهاب ها ندارد. بنابراین بهترین زمان رصد بارش شهابی جوزایی امسال کمی بعد از نیمه شب است. در این زمان صورت فلکی جوزا، کانون این بارش، در ارتفاع خوبی از لبه افق قرار گرفته. علاوه بر این آسمان کاملا تاریک شده و بهترین زمان برای دیدن شهاب ها است.